A brand new Santa
12 December 2018
We zijn alweer halverwege de laatste maand van het jaar, december! Die heerlijke, donkere, sferische en soms (iets te) hectische maand. Als kind al was ik dol op december. Luttel detail; ik ben zelf een kerstkindje en zodoende had ik bedacht dat iedereen eerste kerstdag de kerstboom speciaal voor mij zette! Mijn moeder zorgde voor een huis gevuld met warmte, gezelligheid, de heerlijkste gerechten, een prachtige boom met rode en groene ballen en iedereen was welkom. Een waar feest.
Gelukkig raakt dit warme kerstgevoel niet alleen mij, maar tal van mensen. Maar soms ook wel eens wat minder positief. Want Kerstmis wordt tegenwoordig zo ‘gewéldig en oppergezellig’ neergezet, dat we soms een gevoel van tekortkoming voelen, omdat we nu eenmaal niet altijd kunnen voldoen aan het beeld dat we rondom kerst voorgespiegeld krijgen. Kortom, Kerst doet wat met je, of je er nu fan van bent of niet. Wat heeft ervoor gezorgd dat juist dit feest zoveel aandacht heeft gekregen?
Kerstmis in het kort
Goed, eerst wat feitjes voor diegenen die geïnteresseerd zijn in meer dan de kerstborrel ;) Kerst is van oorsprong een Christelijk feest, waar op 25 december de geboorte van Jezus Christus gevierd wordt. De kerstboom (een spar, geen dennenboom!) herinnert de Christenen aan de boom in het paradijs. De kerstballen aan de vruchten waarvan Adam en Eva aten. De piek in de boom staat voor de ster die de Wijzen de weg wees naar de geboorteplaats van Jezus (soms wordt de piek daarom door een ster vervangen). En dan de Kerstman, oftewel Santa Claus… tja, dat ligt wat ingewikkelder.
De verschillende gedaantes van de Kerstman
De meest gebruikte verbeelding van Santa Claus komt voort uit onze eigen oer-Hollandse Sinterklaas. Volgens sommigen kan hij zelfs gezien worden als een soort achter-achterkleinzoon van de Germaanse oppergod Wodan. We herkennen hem nu als die gezellige goedzak in rood pak, witte baard, ronde buik en blozende wangen. Maar als we terug in de tijd gaan is zijn huidige uiterlijk helemaal niet zo consistent geweest. We zagen hem als kabouter of elf (soms zelfs als gnoom), in rood, groen of geel pak, met of zonder muts. Betrof het hier een man met gevoel voor mode of onderwerp van behoefte?
Maar op een gegeven moment veranderde er iets. En dat iets bleek veel impact te hebben op hoe we kerst zijn gaan beleven. En dat is wat mij - als kerstkindje én als ontwerper - intrigeert. Want wat we hier zien, is met name branding!
En dan is daar ineens Coca-Cola!
Dat iets gebeurde in 1931, Amerika. Omdat Coca-Cola vooral werd geassocieerd met de zomermaanden (lekker koel drankje) verloren ze te veel omzet tijdens de donkere maanden van het jaar. Hierdoor besloot de frisdrankgigant een speciale reclamecampagne op te zetten. De hoofdrol hierin zou de Kerstman zijn, die het drankje aanprees. Reclametekenaar Haddon Sundblom kreeg opdracht om Santa opnieuw vorm te geven (volgens verhalen zou hij zich hebben laten inspireren door zijn dikke bejaarde buurman) en tekende de Kerstman zoals we hem vandaag de dag kennen, met witte baard en Coca-Cola rode pak.
De legendarische kerst-commercials die ieder jaar weer indruk maken, benadrukken het gevoel dat Coca-Cola wil brengen ‘Happiness’. En of het nu sneeuwt of niet, het positieve kerstgevoel werkt het hele jaar door, waarmee Coca-Cola alle publiciteit tot zich neemt. Coca-Cola heeft de Kerstman dus niet bedacht, maar in feite gerestyled en ingezet voor haar eigen campagnes. En dat inmiddels al bijna een hele eeuw, waarmee we deze branding beslist geslaagd mogen noemen.
Terug naar nu...
Het is niet altijd meteen merkbaar, maar een sterke branding doet onbewust vaak meer met onze beleving dan we door hebben. Ik vind dit moment een uitgelezen kans om aan de hand van de Kerstman, mijn mooie vak én de kracht van branding met jullie te delen. Nu is de impact van Coca-Cola natuurlijk enorm, maar ook een kleinere impact is er één! Hopelijk heb ik hiermee wat bewustwording kunnen creëren en geloof je me als ik zeg, dat ook kleine Kerstmannetjes grote impact kunnen maken ;)
Ik wens je mooie dagen!
Geniet van elkaar.
Ho ho ho…
Chloë de Rooij
Concept & brand designer
040-266 15 25
chloe@deltazuid.nl